ကျန်းမာရေး

ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ မေ ၁၈ ရက်)နေမကောင်းဖြစ်တဲ့အခါ လူနာရော မိသားစုပါ ဆေးကုသဖို့ ပြင်ဆင်ကြရပါတယ်။ လူနာတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုမှာ မျှော်လင့်ချက်တွေ...
နေ့စဉ် ဘဝအတွက် မရှိမဖြစ်ဆပ်ပြာ (ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးဆောင်းပါး) ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ (ဧရာဝတီတိုင်းမ်၊ မေ ၁၁ ရက်) ကျန်းမာတဲ့ ဘဝတစ်ခု ပိုင်ဆိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ်လက်သန့်ရှင်းရေးဟာ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ် သန့်ရှင်းမှ စိတ်ကြည်လင်ပြီး ရောဂါဘယတွေ ကင်းဝေးကာ ကျန်းမာခြင်းနဲ့ ပြည့်စုံမှာပါ။ ကျွန်တော်တို့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ နေ့စဉ်သုံး ပစ္စည်းတွေထဲမှာ ဆပ်ပြာလည်း တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပါ တယ်။ ချေးညော် အညစ်အကြေးတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ အသုံးဝင်တဲ့ ဆပ်ပြာရဲ့ တန်ဖိုးကို ရှေးယခင် ကတည်းကပင် “ဆပ်ပြာကောင်းလို့ ခေါင်းပေါင်းဖြူ” ဆိုတဲ့ စကားပုံနဲ့ တင်စားခဲ့ကြတာကို ကြည့်ခြင်း အားဖြင့် သိနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ဆပ်ပြာရဲ့ အရေးပါမှုက ပြောစရာမလိုအောင်ပါပဲ။ မနက်မိုးလင်း အိပ်ရာထတာနဲ့ မျက်နှာသစ်ဖို့ ဆပ်ပြာကို သုံးရပါတယ်။ အိမ်သာ သွားပြီးချိန်မှာ လက်ဆေးဖို့၊ ရေချိုးပြီး ကိုယ်လက် သန့်စင်ဖို့၊ ပန်းကန် ခွက်ယောက်တွေ ဆေးကြောဖို့၊ အဝတ်အစားတွေ လျှော်ဖွတ်ဖို့၊ အိမ်တွင်း အပြင် သန့်ရှင်းရေး လုပ်တဲ့အခါ၊ စက်ဘီး၊ ဆိုင်ကယ်၊ ကား စတဲ့ ယာဉ်တွေကို ဆေးကြောတဲ့ အချိန်တွေမှာ ရေတစ်မျိုးတည်းနဲ့ ဘယ်လိုမှ မပြီးနိုင်ပါဘူး။ မဖြစ်မနေ ဆပ်ပြာကို သုံးရပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေဆိုရင်လည်း ဆပ်ပြာပူစီဖောင်းလေးတွေနဲ့ ဆော့ကစားရင်း ပျော်ရွှင်နေ တတ်ကြပါတယ်။ တချို့ ခရီးသွား လုပ်ငန်းတွေမှာဆိုရင် ဆပ်ပြာမှုန့်တွေ အများကြီး ထည့်ထားတဲ့ ရေစိမ်ကန်တွေမှာ စိမ်ပြီး အပန်းဖြေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဆွဲဆောင်မှုတွေနဲ့ ခရီးသွားတွေကို ဖိတ်ခေါ်ကြ ပါသေးတယ်။ နောက်ပြီး အိမ်မှာ ကိုယ်တိုင်လုပ်တဲ့ သဘာဝ ဆပ်ပြာလေးတွေ ရောင်းချတဲ့ ဈေးကွက်ကလည်း တဖြည်းဖြည်းနဲ့ တွင်ကျယ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဆပ်ပြာကို အလွယ်တကူ ဖောဖောသီသီ သုံးနေရတဲ့ အချိန်မှာတော့ ဆပ်ပြာရဲ့ ကောင်းကျိုးတွေကို သိပ်သတိမထားမိကြပါဘူး။ လွတ်မြောက်နယ်မြေ တောတွင်းလို နေရာမျိုးတွေမှာ ဆပ်ပြာ ရှားပါးတဲ့ အခြေအနေကို ကိုယ်တိုင် ကြုံတွေ့လာရမှ ဆပ်ပြာရဲ့ တန်ဖိုးကို တကယ် နားလည်လာပြီး တန်ဖိုးထားတတ်ကြပါတယ်။ နူးညံ့ ချောမွတ်တဲ့ ရေချိုးဆပ်ပြာကောင်းကောင်းလေးနဲ့ နေ့တိုင်း ရေချိုးခွင့်ရနေတဲ့ ဘဝဟာ တကယ်တော့ ကံကောင်းခြင်း တစ်ခုပါပဲ။ ဒါကြောင့် အရည်အသွေးကောင်းမွန်ပြီး မွှေးရနံ့ သင်းပျံ့တဲ့ ဆပ်ပြာတွေကို ချစ်ခင်ရတဲ့ တော်လှန်နယ်မြေတွေကို ပို့ဆောင်ပေးခြင်းဟာလည်း လူသားအချင်းချင်း ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို မျှဝေခြင်း တစ်မျိုးပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အရေပြားမှာရှိတဲ့ ချွေးပေါက်တွေနဲ့ အဆီဂလင်းတွေကနေ ချွေးနဲ့ အဆီတွေ ထွက်လာပြီး ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ဖုန်မှုန့် အညစ်အကြေးတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်သွားတဲ့အခါ ချေးညော်တွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ရေချိုး သန့်စင်မှု မလုပ်ဖြစ်ဘူးဆိုရင် ချေးတွေ တစ်ထပ်ပြီး တစ်ထပ် တက်လာပြီး မကောင်းတဲ့ အနံ့အသက်တွေ ထွက်လာကာ နောက်ဆုံးမှာ ချေးထူတဲ့ လူတစ်ယောက် ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ရေနဲ့ ဆပ်ပြာ ထိတွေ့ပြီး ဖြစ်လာတဲ့ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ကပ်နေတဲ့ အဆီထူတဲ့ ချေးတွေကို ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့ အသုံးဝင်ဆုံး အရာတစ်ခုပါပဲ။ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေက အဆီနဲ့ ချေးညော်တွေကို ပျော်ဝင်စေပြီး ရေနဲ့အတူ အလွယ်တကူ ဖယ်ရှားပေးနိုင်ပါတယ်။ ရှေးယခင် မြန်မာလူမျိုးတွေလည်း ဆပ်ပြာကို သုံးခဲ့ကြပါတယ်။ ချွဲတဲ့ သဘာဝရှိတဲ့ တရော်နဲ့ အညစ်အကြေးတွေကို ကင်းစင်စေတဲ့ ကင်ပွန်း စတဲ့ သဘာဝ ပစ္စည်းတွေကို အသုံးပြုပြီး ခေါင်းဆေး မင်္ဂလာပြုတာတွေ၊ ရေချိုးတော် ပြုတာတွေ ရှိခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ရိုးရာဆပ်ပြာကို ကင်ပွန်းသီးနဲ့ ဖန်တီးခဲ့ကြပါတယ်။ ခေတ်ကာလတွေ ပြောင်းလဲလာတာနဲ့အမျှ ဆပ်ပြာ အမျိုးမျိုးကို သုံးလာကြပြီး ဒီနေ့ခေတ်မှာတော့ ရေချိုးဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ ခေါင်းလျှော်ဆပ်ပြာရည်၊ ပန်းကန်ဆေးဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ အဝတ်လျှော်ဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ ဆပ်ပြာမှုန့်၊ ချွတ်ဆေးဆပ်ပြာမှုန့်၊ လက်ဆေးဆပ်ပြာရည်၊ မှန်ဆေးဆပ်ပြာရည် စသဖြင့် ပစ္စည်းပေါင်း များစွာကို အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ သုံးစွဲနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ #ဓာတုပစ္စည်းပါဝင်သောဆပ်ပြာ ကော့စတစ်ပိုတက် (KOH) နဲ့ ကော့စတစ်ဆိုဒါ (NaOH) တို့ဟာ အဆီနဲ့ ထိတွေ့ပြီး အပူပေးတဲ့အခါ ဆပ်ပြာအဖြစ် ဓာတ်ပြုပြောင်းလဲသွားပြီး ဆပ်ပြာနဲ့ ဂလစ်ဆရင်းကို ရရှိပါတယ်။ တချို့ အဆီ (ဖက်တီးအက်ဆစ်) တွေကို သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ ဂလစ်ဆရင်း မရတော့ဘဲ ဆပ်ပြာ တစ်မျိုးတည်းကိုပဲ သီးသန့် ရရှိနိုင်ပါတယ်။ ဂလစ်ဆရင်းဆိုတာကတော့ ရေဓာတ်ကို ထိန်းပေးတဲ့ ဓာတုပစ္စည်း တစ်ခုဖြစ်ပြီး အရေပြားကို ချောမွေ့စေတဲ့အပြင် အသားအရေ ထိန်းသိမ်းတဲ့ ဆီအဖြစ်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ အရက်ပြန် ထည့်သွင်းပြီး ဆပ်ပြာချက်ကာ အပူပေးပြီး အရက်ပြန်ကို ဖယ်ထုတ်တဲ့ အအေးနည်း လမ်းကို သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ အကြည်ရောင် ဆပ်ပြာကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။ အပူနည်းလမ်းကို ရှောင်ပြီး အအေးနည်းနဲ့ ပြုလုပ်တဲ့ နည်းလမ်းကိုတော့ အိမ်တွင်း ဆပ်ပြာ ပြုလုပ်တဲ့သူတွေ အများဆုံး သုံးကြပါတယ်။ မွှေးရနံ့တွေ ထည့်သွင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆေးဝါးတွေ ထည့်သွင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ် ဆပ်ပြာကို အိမ်မှာ အလွယ်တကူ ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။ #ဆပ်ပြာနှင့်ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးများ ဆပ်ပြာကြောင့် စင်ကြယ်သန့်ရှင်းပြီး ပိုးမွှားတွေ ကင်းစင်တဲ့ အခြေအနေကို ရရှိပါတယ်။ အရေပြား ရောဂါ၊ ဝမ်းရောဂါ၊ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ကူးစက်ရောဂါနဲ့ ဓာတ်မတည့်တဲ့ ရောဂါ အများစုကို ဆပ်ပြာကို စနစ်တကျ သုံးခြင်းအားဖြင့် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆပ်ပြာဟာ မရှိမဖြစ် အသုံးဝင်ပါတယ်။ အသေးစား ကုထုံးတွေအတွက် သန့်ရှင်းရေး လုပ်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တိုင်းရဲ့ ပထမဆုံး အဆင့်မှာ ဆပ်ပြာနဲ့ စပြီး ပိုးသတ်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ခန်း ဝင်တော့မယ်ဆိုရင်လည်း စနစ်တကျ ပိုးသတ်ဖို့ ဆပ်ပြာကို သေသေချာချာ အသုံးပြုရပါတယ်။ ခွဲစိတ်မယ့် နေရာကို ဆပ်ပြာနဲ့ ဆေးကြောတဲ့ အဆင့်ဟာ ခွဲစိတ်ခန်းအတွင်း ပိုးသတ်တဲ့ အဆင့်တွေထဲမှာ အမြဲတမ်း ပါဝင်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတွေ လူနာတွေကို ကြည့်ရှု စောင့်ရှောက်တဲ့ အချိန်မှာလည်း လက်ဆေးခြင်း စတဲ့ ကျန်းမာရေးကို အလေးထားတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေအတွက် ဆပ်ပြာကို အမြဲ သုံးနေရပါတယ်။ ဝမ်းချုပ်တဲ့အခါ ဝမ်းချူဖို့အတွက်လည်း ဆပ်ပြာကို သုံးတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးကျေးဇူး များတဲ့ ဆပ်ပြာကို ဘယ်လိုမှ မေ့ထားလို့ မရပါဘူး။ #ဆပ်ပြာနှင့်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဆပ်ပြာဟာ ကောင်းကျိုးတွေ အများကြီး ရှိပေမယ့် ဆပ်ပြာကြောင့် ဘေးထွက် ဆိုးကျိုးတွေလည်း ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ တချို့ ပြင်းထန်တဲ့ ဆပ်ပြာတွေကြောင့် အရေပြား ထိခိုက်တာမျိုးကို ဆေးကုသမှု ခံယူနေတဲ့ အချိန်တွေမှာ တွေ့ကြုံခဲ့ရဖူးပါတယ်။ ဆပ်ပြာတွေဟာ အယ်ကာလီ သတ္တိ ရှိတာကြောင့် အရေပြားရဲ့ အက်ဆစ်ဓာတ်ကို ပျက်စီးစေပြီး အရေပြား ခြောက်သွေ့တာမျိုး ဖြစ်ပေါ်စေတတ်ပါတယ်။ အရေပြား ခြောက်သွေ့ခြင်း၊ အရေပြားပေါ်မှာ အဖုအပိမ့်တွေ ပေါက်ခြင်း၊ အရေပြား ယားယံခြင်းတွေ ဖြစ်လာခဲ့ရင် တတ်ကျွမ်း နားလည်တဲ့ ဆရာဝန်တွေနဲ့ တိုင်ပင် ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ ဆပ်ပြာဆိုတာ ဓာတုပစ္စည်း ဖြစ်တာကြောင့် လူတချို့မှာ အရေပြား ကွာကျတာ၊ ဓာတ်မတည့်တာ၊ အနီကွက်တွေ ထွက်တာမျိုးတွေ ကြုံရတတ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်စေကာမူ အရေပြား ပြဿနာ တစ်ခုခု ပေါ်ပေါက်လို့ ဆေးခန်းလာပြတဲ့အခါ ကလေးငယ်တွေ သုံးတဲ့ ဆပ်ပြာအပျော့စားတွေကို အသုံးပြုဖို့ ညွှန်ကြားပြီး သုံးနေတဲ့ ဆပ်ပြာကို ခဏ ရပ်ထားဖို့ အမြဲ အကြံပေး ဖြစ်ပါတယ်။ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေ မျက်စိထဲ ဝင်သွားတဲ့အခါ လက်နဲ့ ပွတ်တာမျိုးကို ရှောင်ရှားပါ။ ဆပ်ပြာ မျက်လုံးထဲမှာ အချိန်ကြာကြာ ဝင်နေမယ်ဆိုရင် မျက်လုံးအတွက် အန္တရာယ် ရှိပါတယ်။ ရေနဲ့ စင်ကြယ်အောင် မြန်မြန် ဆေးကြောပါ။ မျက်လုံး ရောင်ပြီး နီရဲလာရင် မျက်ရည်အတု ထည့်ပေးတာ၊ မျက်စိကို အနားပေးတာမျိုး လုပ်ဆောင်ပါ။ သက်သာမှု မရှိဘူးဆိုရင် မျက်စိ အထူးကု ဆရာဝန်နဲ့ပဲ ပြသသင့်ပါတယ်။ စောင့်မျှော် အားပေးနေကြတဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းမ် မီဒီယာရဲ့ ပရိသတ်တွေလည်း သန့်ရှင်း ကျန်းမာတဲ့ ဘဝတွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေ။ နောက်တစ်ပတ်မှာတော့ “လူနာများ မျှော်လင့်မိသော ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ခေတ်ပျက်” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးကို တင်ဆက်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆက်လက် စောင့်မျှော် အားပေးကြပါဦး ခင်ဗျာ။ #ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးကဏ္ဍ #ပဋိပက္ခကာလအတွင်းရှင်သန်နေထိုင်ခြင်း #နေ့စဉ်ဘဝအတွက် မရှိမဖြစ်ဆပ်ပြာ #ကျန်းမာရေးဆောင်းပါး #Ayeyarwaddy_Times (စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ပြည်သူများ ကျန်းမာစွာ ရှင်သန် နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် “ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ရှင်သန် နေထိုင်ခြင်း” (ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး အစီအစဉ်) ကို ဧရာဝတီတိုင်းမ် သတင်းဌာန အနေဖြင့် အပတ်စဉ် တနင်္ဂနွေနေ့နှင့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တိုင်း တင်ဆက်သွားမည် ဖြစ်ပါ၍ စောင့်မျှော်ကြည့်ရှုကာ ကျန်းမာရေး အသိပညာများ ရယူနိုင်ပါကြောင်း သတင်းကောင်းပါးအပ်ပါသည်။)

နေ့စဉ် ဘဝအတွက် မရှိမဖြစ်ဆပ်ပြာ (ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးဆောင်းပါး) ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ (ဧရာဝတီတိုင်းမ်၊ မေ ၁၁ ရက်) ကျန်းမာတဲ့ ဘဝတစ်ခု ပိုင်ဆိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ်လက်သန့်ရှင်းရေးဟာ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ် သန့်ရှင်းမှ စိတ်ကြည်လင်ပြီး ရောဂါဘယတွေ ကင်းဝေးကာ ကျန်းမာခြင်းနဲ့ ပြည့်စုံမှာပါ။ ကျွန်တော်တို့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ နေ့စဉ်သုံး ပစ္စည်းတွေထဲမှာ ဆပ်ပြာလည်း တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပါ တယ်။ ချေးညော် အညစ်အကြေးတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ အသုံးဝင်တဲ့ ဆပ်ပြာရဲ့ တန်ဖိုးကို ရှေးယခင် ကတည်းကပင် “ဆပ်ပြာကောင်းလို့ ခေါင်းပေါင်းဖြူ” ဆိုတဲ့ စကားပုံနဲ့ တင်စားခဲ့ကြတာကို ကြည့်ခြင်း အားဖြင့် သိနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ဆပ်ပြာရဲ့ အရေးပါမှုက ပြောစရာမလိုအောင်ပါပဲ။ မနက်မိုးလင်း အိပ်ရာထတာနဲ့ မျက်နှာသစ်ဖို့ ဆပ်ပြာကို သုံးရပါတယ်။ အိမ်သာ သွားပြီးချိန်မှာ လက်ဆေးဖို့၊ ရေချိုးပြီး ကိုယ်လက် သန့်စင်ဖို့၊ ပန်းကန် ခွက်ယောက်တွေ ဆေးကြောဖို့၊ အဝတ်အစားတွေ လျှော်ဖွတ်ဖို့၊ အိမ်တွင်း အပြင် သန့်ရှင်းရေး လုပ်တဲ့အခါ၊ စက်ဘီး၊ ဆိုင်ကယ်၊ ကား စတဲ့ ယာဉ်တွေကို ဆေးကြောတဲ့ အချိန်တွေမှာ ရေတစ်မျိုးတည်းနဲ့ ဘယ်လိုမှ မပြီးနိုင်ပါဘူး။ မဖြစ်မနေ ဆပ်ပြာကို သုံးရပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေဆိုရင်လည်း ဆပ်ပြာပူစီဖောင်းလေးတွေနဲ့ ဆော့ကစားရင်း ပျော်ရွှင်နေ တတ်ကြပါတယ်။ တချို့ ခရီးသွား လုပ်ငန်းတွေမှာဆိုရင် ဆပ်ပြာမှုန့်တွေ အများကြီး ထည့်ထားတဲ့ ရေစိမ်ကန်တွေမှာ စိမ်ပြီး အပန်းဖြေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဆွဲဆောင်မှုတွေနဲ့ ခရီးသွားတွေကို ဖိတ်ခေါ်ကြ ပါသေးတယ်။ နောက်ပြီး အိမ်မှာ ကိုယ်တိုင်လုပ်တဲ့ သဘာဝ ဆပ်ပြာလေးတွေ ရောင်းချတဲ့ ဈေးကွက်ကလည်း တဖြည်းဖြည်းနဲ့ တွင်ကျယ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဆပ်ပြာကို အလွယ်တကူ ဖောဖောသီသီ သုံးနေရတဲ့ အချိန်မှာတော့ ဆပ်ပြာရဲ့ ကောင်းကျိုးတွေကို သိပ်သတိမထားမိကြပါဘူး။ လွတ်မြောက်နယ်မြေ တောတွင်းလို နေရာမျိုးတွေမှာ ဆပ်ပြာ ရှားပါးတဲ့ အခြေအနေကို ကိုယ်တိုင် ကြုံတွေ့လာရမှ ဆပ်ပြာရဲ့ တန်ဖိုးကို တကယ် နားလည်လာပြီး တန်ဖိုးထားတတ်ကြပါတယ်။ နူးညံ့ ချောမွတ်တဲ့ ရေချိုးဆပ်ပြာကောင်းကောင်းလေးနဲ့ နေ့တိုင်း ရေချိုးခွင့်ရနေတဲ့ ဘဝဟာ တကယ်တော့ ကံကောင်းခြင်း တစ်ခုပါပဲ။ ဒါကြောင့် အရည်အသွေးကောင်းမွန်ပြီး မွှေးရနံ့ သင်းပျံ့တဲ့ ဆပ်ပြာတွေကို ချစ်ခင်ရတဲ့ တော်လှန်နယ်မြေတွေကို ပို့ဆောင်ပေးခြင်းဟာလည်း လူသားအချင်းချင်း ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို မျှဝေခြင်း တစ်မျိုးပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အရေပြားမှာရှိတဲ့ ချွေးပေါက်တွေနဲ့ အဆီဂလင်းတွေကနေ ချွေးနဲ့ အဆီတွေ ထွက်လာပြီး ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ဖုန်မှုန့် အညစ်အကြေးတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်သွားတဲ့အခါ ချေးညော်တွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ရေချိုး သန့်စင်မှု မလုပ်ဖြစ်ဘူးဆိုရင် ချေးတွေ တစ်ထပ်ပြီး တစ်ထပ် တက်လာပြီး မကောင်းတဲ့ အနံ့အသက်တွေ ထွက်လာကာ နောက်ဆုံးမှာ ချေးထူတဲ့ လူတစ်ယောက် ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ရေနဲ့ ဆပ်ပြာ ထိတွေ့ပြီး ဖြစ်လာတဲ့ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ကပ်နေတဲ့ အဆီထူတဲ့ ချေးတွေကို ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့ အသုံးဝင်ဆုံး အရာတစ်ခုပါပဲ။ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေက အဆီနဲ့ ချေးညော်တွေကို ပျော်ဝင်စေပြီး ရေနဲ့အတူ အလွယ်တကူ ဖယ်ရှားပေးနိုင်ပါတယ်။ ရှေးယခင် မြန်မာလူမျိုးတွေလည်း ဆပ်ပြာကို သုံးခဲ့ကြပါတယ်။ ချွဲတဲ့ သဘာဝရှိတဲ့ တရော်နဲ့ အညစ်အကြေးတွေကို ကင်းစင်စေတဲ့ ကင်ပွန်း စတဲ့ သဘာဝ ပစ္စည်းတွေကို အသုံးပြုပြီး ခေါင်းဆေး မင်္ဂလာပြုတာတွေ၊ ရေချိုးတော် ပြုတာတွေ ရှိခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ရိုးရာဆပ်ပြာကို ကင်ပွန်းသီးနဲ့ ဖန်တီးခဲ့ကြပါတယ်။ ခေတ်ကာလတွေ ပြောင်းလဲလာတာနဲ့အမျှ ဆပ်ပြာ အမျိုးမျိုးကို သုံးလာကြပြီး ဒီနေ့ခေတ်မှာတော့ ရေချိုးဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ ခေါင်းလျှော်ဆပ်ပြာရည်၊ ပန်းကန်ဆေးဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ အဝတ်လျှော်ဆပ်ပြာရည်၊ ဆပ်ပြာခဲ၊ ဆပ်ပြာမှုန့်၊ ချွတ်ဆေးဆပ်ပြာမှုန့်၊ လက်ဆေးဆပ်ပြာရည်၊ မှန်ဆေးဆပ်ပြာရည် စသဖြင့် ပစ္စည်းပေါင်း များစွာကို အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ သုံးစွဲနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ #ဓာတုပစ္စည်းပါဝင်သောဆပ်ပြာ ကော့စတစ်ပိုတက် (KOH) နဲ့ ကော့စတစ်ဆိုဒါ (NaOH) တို့ဟာ အဆီနဲ့ ထိတွေ့ပြီး အပူပေးတဲ့အခါ ဆပ်ပြာအဖြစ် ဓာတ်ပြုပြောင်းလဲသွားပြီး ဆပ်ပြာနဲ့ ဂလစ်ဆရင်းကို ရရှိပါတယ်။ တချို့ အဆီ (ဖက်တီးအက်ဆစ်) တွေကို သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ ဂလစ်ဆရင်း မရတော့ဘဲ ဆပ်ပြာ တစ်မျိုးတည်းကိုပဲ သီးသန့် ရရှိနိုင်ပါတယ်။ ဂလစ်ဆရင်းဆိုတာကတော့ ရေဓာတ်ကို ထိန်းပေးတဲ့ ဓာတုပစ္စည်း တစ်ခုဖြစ်ပြီး အရေပြားကို ချောမွေ့စေတဲ့အပြင် အသားအရေ ထိန်းသိမ်းတဲ့ ဆီအဖြစ်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ အရက်ပြန် ထည့်သွင်းပြီး ဆပ်ပြာချက်ကာ အပူပေးပြီး အရက်ပြန်ကို ဖယ်ထုတ်တဲ့ အအေးနည်း လမ်းကို သုံးမယ်ဆိုရင်တော့ အကြည်ရောင် ဆပ်ပြာကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။ အပူနည်းလမ်းကို ရှောင်ပြီး အအေးနည်းနဲ့ ပြုလုပ်တဲ့ နည်းလမ်းကိုတော့ အိမ်တွင်း ဆပ်ပြာ ပြုလုပ်တဲ့သူတွေ အများဆုံး သုံးကြပါတယ်။ မွှေးရနံ့တွေ ထည့်သွင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆေးဝါးတွေ ထည့်သွင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ် ဆပ်ပြာကို အိမ်မှာ အလွယ်တကူ ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။ #ဆပ်ပြာနှင့်ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးများ ဆပ်ပြာကြောင့် စင်ကြယ်သန့်ရှင်းပြီး ပိုးမွှားတွေ ကင်းစင်တဲ့ အခြေအနေကို ရရှိပါတယ်။ အရေပြား ရောဂါ၊ ဝမ်းရောဂါ၊ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ကူးစက်ရောဂါနဲ့ ဓာတ်မတည့်တဲ့ ရောဂါ အများစုကို ဆပ်ပြာကို စနစ်တကျ သုံးခြင်းအားဖြင့် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆပ်ပြာဟာ မရှိမဖြစ် အသုံးဝင်ပါတယ်။ အသေးစား ကုထုံးတွေအတွက် သန့်ရှင်းရေး လုပ်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တိုင်းရဲ့ ပထမဆုံး အဆင့်မှာ ဆပ်ပြာနဲ့ စပြီး ပိုးသတ်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ခန်း ဝင်တော့မယ်ဆိုရင်လည်း စနစ်တကျ ပိုးသတ်ဖို့ ဆပ်ပြာကို သေသေချာချာ အသုံးပြုရပါတယ်။ ခွဲစိတ်မယ့် နေရာကို ဆပ်ပြာနဲ့ ဆေးကြောတဲ့ အဆင့်ဟာ ခွဲစိတ်ခန်းအတွင်း ပိုးသတ်တဲ့ အဆင့်တွေထဲမှာ အမြဲတမ်း ပါဝင်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတွေ လူနာတွေကို ကြည့်ရှု စောင့်ရှောက်တဲ့ အချိန်မှာလည်း လက်ဆေးခြင်း စတဲ့ ကျန်းမာရေးကို အလေးထားတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေအတွက် ဆပ်ပြာကို အမြဲ သုံးနေရပါတယ်။ ဝမ်းချုပ်တဲ့အခါ ဝမ်းချူဖို့အတွက်လည်း ဆပ်ပြာကို သုံးတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးကျေးဇူး များတဲ့ ဆပ်ပြာကို ဘယ်လိုမှ မေ့ထားလို့ မရပါဘူး။ #ဆပ်ပြာနှင့်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဆပ်ပြာဟာ ကောင်းကျိုးတွေ အများကြီး ရှိပေမယ့် ဆပ်ပြာကြောင့် ဘေးထွက် ဆိုးကျိုးတွေလည်း ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ တချို့ ပြင်းထန်တဲ့ ဆပ်ပြာတွေကြောင့် အရေပြား ထိခိုက်တာမျိုးကို ဆေးကုသမှု ခံယူနေတဲ့ အချိန်တွေမှာ တွေ့ကြုံခဲ့ရဖူးပါတယ်။ ဆပ်ပြာတွေဟာ အယ်ကာလီ သတ္တိ ရှိတာကြောင့် အရေပြားရဲ့ အက်ဆစ်ဓာတ်ကို ပျက်စီးစေပြီး အရေပြား ခြောက်သွေ့တာမျိုး ဖြစ်ပေါ်စေတတ်ပါတယ်။ အရေပြား ခြောက်သွေ့ခြင်း၊ အရေပြားပေါ်မှာ အဖုအပိမ့်တွေ ပေါက်ခြင်း၊ အရေပြား ယားယံခြင်းတွေ ဖြစ်လာခဲ့ရင် တတ်ကျွမ်း နားလည်တဲ့ ဆရာဝန်တွေနဲ့ တိုင်ပင် ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ ဆပ်ပြာဆိုတာ ဓာတုပစ္စည်း ဖြစ်တာကြောင့် လူတချို့မှာ အရေပြား ကွာကျတာ၊ ဓာတ်မတည့်တာ၊ အနီကွက်တွေ ထွက်တာမျိုးတွေ ကြုံရတတ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်စေကာမူ အရေပြား ပြဿနာ တစ်ခုခု ပေါ်ပေါက်လို့ ဆေးခန်းလာပြတဲ့အခါ ကလေးငယ်တွေ သုံးတဲ့ ဆပ်ပြာအပျော့စားတွေကို အသုံးပြုဖို့ ညွှန်ကြားပြီး သုံးနေတဲ့ ဆပ်ပြာကို ခဏ ရပ်ထားဖို့ အမြဲ အကြံပေး ဖြစ်ပါတယ်။ ဆပ်ပြာအမြှုပ်တွေ မျက်စိထဲ ဝင်သွားတဲ့အခါ လက်နဲ့ ပွတ်တာမျိုးကို ရှောင်ရှားပါ။ ဆပ်ပြာ မျက်လုံးထဲမှာ အချိန်ကြာကြာ ဝင်နေမယ်ဆိုရင် မျက်လုံးအတွက် အန္တရာယ် ရှိပါတယ်။ ရေနဲ့ စင်ကြယ်အောင် မြန်မြန် ဆေးကြောပါ။ မျက်လုံး ရောင်ပြီး နီရဲလာရင် မျက်ရည်အတု ထည့်ပေးတာ၊ မျက်စိကို အနားပေးတာမျိုး လုပ်ဆောင်ပါ။ သက်သာမှု မရှိဘူးဆိုရင် မျက်စိ အထူးကု ဆရာဝန်နဲ့ပဲ ပြသသင့်ပါတယ်။ စောင့်မျှော် အားပေးနေကြတဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းမ် မီဒီယာရဲ့ ပရိသတ်တွေလည်း သန့်ရှင်း ကျန်းမာတဲ့ ဘဝတွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေ။ နောက်တစ်ပတ်မှာတော့ “လူနာများ မျှော်လင့်မိသော ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ခေတ်ပျက်” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးကို တင်ဆက်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆက်လက် စောင့်မျှော် အားပေးကြပါဦး ခင်ဗျာ။ #ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးကဏ္ဍ #ပဋိပက္ခကာလအတွင်းရှင်သန်နေထိုင်ခြင်း #နေ့စဉ်ဘဝအတွက် မရှိမဖြစ်ဆပ်ပြာ #ကျန်းမာရေးဆောင်းပါး #Ayeyarwaddy_Times (စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ပြည်သူများ ကျန်းမာစွာ ရှင်သန် နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် “ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ရှင်သန် နေထိုင်ခြင်း” (ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး အစီအစဉ်) ကို ဧရာဝတီတိုင်းမ် သတင်းဌာန အနေဖြင့် အပတ်စဉ် တနင်္ဂနွေနေ့နှင့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တိုင်း တင်ဆက်သွားမည် ဖြစ်ပါ၍ စောင့်မျှော်ကြည့်ရှုကာ ကျန်းမာရေး အသိပညာများ ရယူနိုင်ပါကြောင်း သတင်းကောင်းပါးအပ်ပါသည်။)

ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာဝတီတိုင်းမ်၊ မေ ၁၁ ရက်)ကျန်းမာတဲ့ ဘဝတစ်ခု ပိုင်ဆိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ်လက်သန့်ရှင်းရေးဟာ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ် သန့်ရှင်းမှ စိတ်ကြည်လင်ပြီး...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ ဧပြီ ၄ ရက်)မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူဖြစ်လာကြတဲ့ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေဟာ ဝမ်းနည်း စိတ်မကောင်းစရာ အဖြစ်အပျက်တွေကို နေ့စဉ် နေ့တိုင်းလိုလို...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ ဧပြီ ၂၇ ရက်)“မျက်စိစွန်နာ ခံစားနေရတဲ့ အခိုက်အတန့်မှာ…လူပျိုကြီးရေ ခင်ဗျားက လူမစွံဘဲ မျက်စိစွန်နေပါ ရော့လား”မျက်စိစွန်တဲ့အခါတိုင်း ဒီလိုစနောက်ချင်ကြသူတွေကို မျက်ခွံမျက်ခမ်းမှာဖြစ်တဲ့...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ ဧပြီ ၂၀ ရက်)တီဘီရောဂါ (TB-Tuberculosis) ဆိုတာ Mycobacterium tuberculosis ဘတ်တီးရီးယား ပိုးကူးစက်မှုကြောင့် ဖြစ်ရသောကြောက်ဖို့ကောင်းတဲ့ အဆုတ်ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ ဧပြီ ၆ ရက်)ဆင်ရေယုန်ရောဂါဟာ Varicella Zoster Virus (VZV) လို့ခေါ်တဲ့ ဗဲရီဆယ်လာ ဇိုစတာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ မတ် ၃၀ ရက်)စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့ငလျင်ကြောမှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ၇ ဒသမ ၇ ရစ်ချက်တာစကေးရှိတဲ့ အင်အားပြင်း ငလျင်ကြီးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့...
ဧရာဝတီတိုင်းမ် မတ် ၂၅ ရက် စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းထားသည့် ကာလအတွင်း တီဘီရောဂါဖြစ်ပွားသူ လူနာအသစ် မြင့်တက် လာပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးပြဿနာသည် တီဘီရောဂါဖြစ်ကြောင်း...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာဝတီတိုင်းမ်၊ မတ် ၂၂ ရက်)“အသက်တစ်ရာ မနေရ၊ အမှုတစ်ရာ တွေ့ရ” ဆိုတဲ့အတိုင်း ပြဿနာ အမှုကိစ္စတွေကို နေ့စဉ် မြင်နေ...
ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ မတ် ၁၆ ရက်)မွေးမြူရေးခြံ လုပ်ကိုင်တယ်ဆိုတာဟာ ဒေသရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ အရာတစ်ခုဖြစ်ပြီး အသား၊ ငါး၊ နို့၊ ဥအမျိုးမျိုး...