ဆောင်းပါးရှင် – ဒေါက်တာမိုးသစ်နေ
(ဧရာ၀တီတိုင်းမ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်)

မိဘဖြစ်လာကြတဲ့အခါ မိဘအဖြစ်ပခုံးလွှဲယူလိုက်ကြတဲ့အခါ သားသမီးအ‌ပေါ်မှာ မေတ္တာတရားယိုဖိတ် စိတ်နဲ့ ကလေးကိုကျန်းကျန်းမာမာရှိစေဖို့ ကြံဆောင်ပြုမူကြတာ ဓမ္မတာပါပဲ။

အခုလို ဆောင်းအကုန် နွေအကူး တပို့တွဲ တပေါင်းအချိန်မှာကတည်းက မိဘတွေ အမေးများကြတာ ကလေးများအတွက် တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး အကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်ရှိလာတာ ဆယ်စုနှစ်တစ်စု ကာလသာ ရှိပါ သေးတယ်။ တစ်နှစ်တစ်ခါ ရာသီတုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးထိုးရမယ်ဆိုတဲ့ အသိပညာကို ကလေးမိဘ တွေထံမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် နားလည်နေကြတာမို့ သည်အရာသည်ပင် ပညာနှင့်ယှဉ်သော မေတ္တာပင် မဟုတ်ပါလား။

#ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး (Influenza vaccines)

ရာသီတုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် မုတ်သုံရာသီအကူးအပြောင်းမှာ ဖျားနာတတ်ကြပါတယ်။ တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ်များက ရာသီအလိုက် မျိုးကွဲပြောင်းလဲခြင်း အလွယ်တကူဖြစ်နိုင်တာမို့ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် နှစ်ကြိမ် ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး အသစ် အသစ်တွေ ပေါ်လာရတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ယခုသုံးနေသည့်ကာကွယ်ဆေးက လက်ရှိရာသီမှာ ဖြစ်နေတဲ့ တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ်များကို ကာကွယ် နိုင်မှာဖြစ်ပေမယ့် နောက်ရာသီမှာ ဖြစ်လာမယ့် တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ်များကို ထိရောက်စွာ ကာကွယ် ပေးနိုင်မှာလား ဆိုတာကတော့ မကျိန်းသေပါ။ နောက်နှစ်အတွက် ကာကွယ်ဆေးကို ထပ်ပြီးထိုးနှံနေမှ စိတ်ချရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် နောက်ဆုံးထွက်ထားတဲ့ ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးကသာ အမြင့်မားဆုံးကာကွယ်မှုကို ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

#ဘယ်သူတွေထိုးနှံထားသင့်သလဲ

တုပ်ကွေးရောဂါကူးစက်လွယ်သော အသက် ခြောက်လအထက်ကလေးငယ်တွေ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးတွေ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေနဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးသူတွေ မဖြစ်မနေထိုးနှံ ထားသင့်တဲ့ ဆေးဖြစ်ပါတယ်။

တုပ်ကွေးရောဂါကာကွယ်ဆေးမှာ ဓာတ်မတည့်ခြင်းကြုံရတယ်ဆိုတာ အလွန်ပဲ ရှားလှသလို အန္တရာယ်လည်း နည်းပါးပါတယ်။ အပ်ထိုးစိုက်ရာ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံတဲ့ နေရာတစ်ဝိုက်မှာတော့ နီရဲရောင်ရမ်းခြင်းကို ကြုံရလေ့ရှိပါတယ်။ ဆေးထိုးအပြီးမှာ ဖျားချင်သလိုလို ကြွက်သားများ နာကျင်ကိုက်ခဲသလိုလို ပင်ပန်းနုံးချိနေသလိုလိုကိုလည်း ကြုံတွေ့ခံစားရနိုင်ပါတယ်။

ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံထားသူတွေမှာ တုပ်ကွေးရောဂါကူးစက်ခံရခြင်း မရှိသလောက် နည်းပါးပါတယ်။ အကယ်၍ တုပ်ကွေးကူးစက်ခဲ့သော်လည်း နာဖျားချိန် တိုပြီး တုပ်ကွေးရောဂါ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ ‌ဖြစ်နိုင်ချေ လျော့နည်းပါတယ်။

ကမ္ဘာကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီး (World Health Organization -WHO) က အသက် ၅၀ နှင့် အထက် လူကြီးတွေ၊ ပန်းနာရင်ကြပ်နှင့် နာတာရှည်အဆုတ်ရောဂါရှိသူတွေ ၊ နာတာရှည် နှလုံးရောဂါရှိသူတွေ၊ အသည်းရောဂါခံစားနေရသူတွေ၊ နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြစ်နေသူတွေ၊ ဘေလုံးခွဲစိတ် ဖယ်ထုတ်ထားရသူတွေနဲ့ ဘေလုံးအလုပ်မလုပ်သူတွေ၊ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းအားနည်းနေသူတွေ၊ သက်ကြီးစောင့်ရှောက်ရေးဂေဟာတွင်နေထိုင်သူတွေနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်တွေ၊ အသက်ခြောက်လအရွယ်မှ ၁၈ နှစ် အရွယ်ရှိ ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ မြီးကောင်ပေါက် လူငယ်တွေ၊ သွေးကျဲ‌ဆေးသောက်သုံးမှီဝဲနေရသူတွေ၊ ခန္ဓာကိုယ်အညွှန်းကိန်း BMI 40 နှင့် အထက် များနေတဲ့ အဝလွန်နေသူတွေဟာ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးထားသင့်တယ်လို့ အကြံပြုထားပါတယ်။

ကမန်တော်ကတော့ မိမိတို့ရဲ့ရင်သွေးငယ်တွေကို ကျန်းမာ‌စေချင်တဲ့ စေတနာနဲ့ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်ကြတဲ့ မိဘတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတရှိမှုအပေါ် တလေးတစား အသိအမှတ် ပြုပါတယ်။

အသက်‌ခြောက်လကနေ အသက်ရှစ်နှစ်အတွင်း ကလေးငယ်များကို တုပ်ကွေးကာကွယ် ဆေးထိုးနှံ မည်ဆိုပါက နှစ်ကြိမ်တိတိထိုးနှံရပါမယ်။ ပထမအကြိမ်ဆေးထိုးပြီး လေးပတ်အကြာမှာတော့ တူညီတဲ့ ဆေးအမျိုးအစားကို ဒုတိယအကြိမ်ထပ်မံထိုးရပါမယ်။

အဲ့ဒီလို ထိုးထားပြီး ရှေ့လာမယ့် နှစ်တွေမှာ တုပ်ကွေးကာကွယ်‌ဆေးကို ထပ်မံ ထိုးနှံမည်ဆိုပါက တစ်နှစ်တစ်ကြိမ်သာ ထိုးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

အသက်ကိုးနှစ်ကျော်ပြီးသူတွေကတော့ တစ်နှစ်တစ်ကြိမ်သာ တုပ်ကွေးကာကွယ်‌ဆေးထိုးဖို့ လိုအပ် တာမို့ မိမိတို့ရဲ့ ကလေးငယ်တိုင်းကို တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံကို နိုင်ငံခြားကနေ တင်သွင်းတဲ့ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးတွေ ဆေးဝါး ဈေးကွက်ထဲမှာ ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီဆေးတွေကို အပူချိန်ထိန်းချုပ်ပြီး အအေးခန်းအတွင်း ဆေးဝါးအာနိသင် မပျက်စီး ရအောင် သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းရပါမယ်။

မကြာခင် တပေါင်း တန်ခူးကို ရောက်ရှိတော့မှာဖြစ်ပြီး ကလေးငယ်တွေနဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါ ကာကွယ်ဆေးထိုးသင့်ကြောင်း ဖော်ပြထားခံရသူများလည်း မိုးဦးမကျခင် ရာသီအကူးအပြောင်း အတွင်း ပြင်ဆင် ထိုးနှံထားသင့်ကြောင်း တိုက်တွန်းပါရစေ။

နောက်တစ်ပတ်မှာတော့ အစာအိမ်ကင်ဆာ အကြောင်းအရာများကို စုံစုံလင်လင် ဖော်ပြတင်ဆက် ပေးသွားမှာဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီတိုင်းမ် မီဒီယာရဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်များအားလုံး နာဖျားခြင်းမှကင်းဝေးပြီး ကျန်းမာခြင်းနှင့်ပြည့်စုံကြပါစေ။

#ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးကဏ္ဍ #ပဋိပက္ခကာလအတွင်းရှင်သန်နေထိုင်ခြင်း #ကျန်းမာရေးဆောင်းပါး #ရာသီတုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး #Ayeyarwaddy_Times

(စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ပြည်သူများ ကျန်းမာစွာရှင်သန်နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် “ပဋိပက္ခကာလအတွင်း ရှင်သန် နေထိုင်ခြင်း” (ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးအစီအစဉ်) ကို ဧရာ၀တီတိုင်းမ် သတင်းဌာန အနေဖြင့် အပတ်စဉ် တနင်္ဂနွေနေ့နှင့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တိုင်းတင်ဆက်သွားမည် ဖြစ်ပါ၍ စောင့်မျှော်ကြည့်ရှုကာ ကျန်းမာရေးအသိပညာများရယူနိုင်ပါကြောင်း သတင်း ကောင်းပါးအပ်ပါသည်။)