ဧရာဝတီတိုင်းမ်
ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်
မြန်မာစာဘာသာနှင့်စာပေပညာရှင်ဖြစ်သူ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် မြန်မာစာဌာန၊ ဌာနမှုးအငြိမ်းစား ပါမောက္ခ ဒေါက်တာ ခင်အေး ကလောင်အမည် မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) အသက် (၈၅ ) နှစ် သည် ယနေ့ ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့ ညဉ့်ဦးပိုင်းက ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးတွင် နှလုံးရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်သွားပြီး ရေဝေးသုသာန်၌ မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာဂူသွင်းမည်ကြောင်းသိရသည်။
ပါမောက္ခ ဒေါက်တာခင်အေး၏ ဈာပနကို ရေဝေးသုသာန်၌ လာမည့် ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ညနေ ၃ နာရီအချိန်တွင် မီးသင်္ဂြိုဟ်မည်ဖြစ်ကာ ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက်နေ့တွင် ကမာရွတ်မြို့နယ်ရှိ ထန်းတစ်ပင်ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် ရက်လည် ဆွမ်း သွတ် တရားနာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဆရာဦးမျိုးသန့် (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ မြန်မာစာဌာနတွဲဖက်ပါမောက္ခ-ငြိမ်း) ထံက သိရသည်။
ဆရာကြီးသည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မြန်မာစာဌာန ပါမောက္ခအဖြစ်မှ အငြိမ်းစားယူထားသူဖြစ်ပြီး ကျန်ရစ်သူဇနီးဒေါ်စုစုနွယ် (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ မြန်မာစာဌာနတွဲဖက်ပါမောက္ခ-ငြိမ်း) နှင့် သမီးဖြစ်သူ မသူသူနွယ်အေးတို့ရှိကြောင်းသိရသည်။
“ဆရာကြီးကွယ်လွန်သွားတာ မြန်မာစာပေလောကအတွက် အစားထိုးမရတဲ့ဆုံးရှုံးမှုတစ်ရပ်ပဲ။ ဆရာကြီးက ဘာသာ စကားရော စာပေရောဘက်စုံထူးချွန်တဲ့ဆရာကြီးတစ်ဦးပါ။ တပည့်တပန်းများစွာ မွေးထုတ်ခဲ့တယ်။ အဖိုးတန်တဲ့စာအုပ်တွေရေးသားထုတ်ဝေခဲ့တယ်။ နောက်လူတွေအတွက် ပညာမွေ အများကြီးပေးခဲ့တယ်။ မြန်မာစာပေအတွက် ဒိုင်းကြီးပြိုကျသွားသလိုပဲ။ ထူးချွန်ထက်မြတ်တဲ့ ဆရာကြီး၊ စိတ်ကောင်းနှလုံးကောင်းရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြီးလေးတဲ့ဆုံးရှုံးဖြစ်ပါတယ် ” ဟု ဦးမျိုးသန့်(ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ မြန်မာစာဌာနတွဲဖက်ပါမောက္ခ-ငြိမ်း) က ဧရာ၀တီတိုင်းမ်ကို မှတ်ချက် ပြုပြောကြားသည်။
ဆရာကြီးသည် မြန်မာဘာသာစကားနှင့် စာပေတိုးတက်ရေးအတွက် မြန်မာစာစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံ စာအုပ်၊ စကားပြေအတတ်ပညာ၊ မြန်မာစာ မြန်မာစကားနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရေးသားထားသည့် စာအုပ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ရှိကြောင်းသိရသည်။
“သူက အလွန်တော်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်၊ သူလို့ လူမရှိတော့ဘူး။ နောက်ပြီးတော်လွန်းလို့ ဂျပန်တက္ကသိုလ် အိုဆာကာမှာ မြန်မာစာပါမောက္ခတာဝန်ထမ်းဆောင်ရသေးတယ်။ အရမ်းတော်တဲ့ သူတွေကိုပဲ လွှတ်တာ။ အဲဒီတုန်းက ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် မရောက်သေးဘူး” ဟု သတင်းစာ ဆရာဟောင်းတစ်ဦးက မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) နှင့်ပတ်သက်၍ ဧရာ၀တီတိုင်းမ်ကို မှတ်ချက်ပြု ပြောကြားသည်။
ဆရာကြီး၏ အသုဘကို လိုက်ပါပို့ဆောင်လိုသူများအနေဖြင့် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းရှေ့မှ နေ့လယ် ၁ ရီ ၃၀ မိနစ်တွင် အသုဘပို့ မော်တော်ကားများထွက်ခွာမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
ဆရာမောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ) သည် အမျိုးသားစာပေတစ်သက်တာဆု (စာပဒေသာဆု) ရရှိထားသူဖြစ်ကာ ဘာသာစာပေဆိုင်ရာ သုတေသနစာတမ်းဖတ်ပွဲများ၊ စာပေဗိမာန်စာတမ်း ဖတ်ပွဲများတွင် ဘာသာ စကားဆိုင်ရာ၊ မြန်မာစကားပြေဆိုင်ရာ စာတမ်းငယ်ဆိုင်ရာ စာတမ်းများကို ရေးသားပြုစု ဖတ်ကြားခဲ့သည်။
#အတ္ထုပ္ပတ္တိ
မြန်မာစာပေပညာရှင် ဒေါက်တာခင်အေး ကလောင်အမည် မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) ကို ၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်နေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်၊ ကျုံတနီးရွာ၌ အဖ ဦးရာမနှင့် အမိ ဒေါ်စောတင်တို့က မွေးဖွားသည်။
မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) သည် ၁၉၅၇ ခုနှစ် ၊ သတ္တမတန်းနှင့်အလယ်တန်းပညာသင်ဆု (စကောလားရှစ်) စာမေးပွဲတွင် အမှတ်အများဆုံးဖြင့် အောင်သဖြင့် အလယ်တန်းပညာသင်ဆု(စကောလားရှစ်)ဆုရကာ စာနယ်ဇင်းများတွင် ဆောင်းပါးများစတင်ရေးသားကြောင်းသိရသည်။
မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) သည် ၁၉၅၉ ခုနှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲတွင် တစ်ပြည်လုံး မြန်မာစာအမှတ်အများဆုံးဖြင့် အတန်းတိုင်း၌ ထူးချွန်စွာအောင်မြင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။
ယင်းပြင် ၁၉၆၃ ခုနှစ်၌ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့(အထွေထွေဂုဏ်ထူး)ရရှိပြီး ပုသိမ်ကောလိပ် မြန်မာစာဌာန၌ နည်းပြအဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး လက်ထောက် ကထိက၊ ကထိက၊ တွဲဖက်ပါမောက္ခ၊ ပါမောက္ခ အဆင့်များဖြင့် ပုသိမ်ကောလိပ်၊ ရန်ကုန် ဝိဇ္ဇာနှင့် သိပ္ပံတက္ကသိုလ် တို့တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
ဆရာကြီးသည် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ တာဝန် ပေးချက်အရ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ အိုဆာကာ နိုင်ငံခြား ဘာသာသင်တက္ကသိုလ်တွင် တွဲဖက် မြန်မာစာ ဧည့်ပါမောက္ခအဖြစ် ၁၉၉၇ မှ ၉၉ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
မြန်မာစာပေပညာရှင် ဒေါက်တာခင်အေး ကလောင်အမည် မောင်ခင်မင် ( ဓနုဖြူ) သည် ၂၀၀၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၉ ရက်နေ့က ကျင်းပသောရန်ကုန်တက္ကသိုလ် (၁၀၅) ကြိမ်မြောက် ဘွဲ့နှင်းသဘင် အခမ်းအနားတွင် ဂုဏ်ထူးဆောင် စာပေပါရဂူဘွဲ့ Doctor Of Letters(Honoris Causa) ကို ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။
မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ) သည် သုံးစွဲရာတွင် လွဲမှားနေသည့် မြန်မာစာအသုံးအနှုန်းများ၊ အလွယ်တကူ အသုံးပြုရင်း မှားယွင်းသွားသည့် စကားလုံးနှင့် စာလုံးပေါင်းများကို အရေးအသားအမှန်၊ စာလုံးပေါင်းအမှန်ဖြင့် ထောက်ပြရင်း ဆောင်းပါးများစွာကိုလည်း ရေးသားခဲ့သူဖြစ်သည်။
ဓာတ်ပုံ – လူမှုကွန်ရက်
#မြန်မာစာပါမောက္ခ #ဒေါက်တာခင်မောင်အေး #မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ) #ကွယ်လွန် #မြန်မာစာဘာသာစကား #စာပေရေးသားသူ #Ayeyarwaddy_Times
