ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကူညီနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း ရှိနေ

ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကူညီနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း ရှိနေ

ဧရာဝတီတိုင်းမ်

စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်

ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် ပြည်သူတွေဖြစ်တဲ့အတွက် လူ့အခွင့်အရေး၊ လူတစ်ဉီးချင်စီရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာ၊ လူသား အားလုံး တန်းတူညီမျှမှု၊ လူသားအားလုံးရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေကို လေးစားသမှုရှိတာဟာ အခြေခံကျတဲ့စည်းမျဉ်း တွေဖြစ်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိဉာည်စာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းမှာ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ အခြေခံကျတဲ့လွတ်လပ်ခွင့်ကို လေးစားသမှုမြှင့်တင်ဖို့ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လကတည်းက သံ အမတ်ကြီး ဉီးကျော်မိုးထွန်းဟာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ ပြီး မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့

မျှော်မှန်းချက်တွေကို ထုတ်ဖော်ပြောခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာအာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ သူနဲ့ သူ့ရဲ့မိသားစုဝင်တွေအပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေရှိလင့်ကစား မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆန္ဒတွေကို ဉီးကျော်မိုးထွန်းက သတ္တိရှိရှိ ကိုယ်စားပြုနေပါ တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းကို ပထမဆုံး ချမှတ်တဲ့ ၄၈ နိုင်ငံမှာ ပါ ဝင်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပယ်ဖျက်ဖို့ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ ကြို တင်စီစဉ်ထားတဲ့ အာဏာသိမ်းမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ အတုအယောင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဉပဒေဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍကို တရားဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ အာဏာသိမ်းစစ် တပ်တွေရဲ့အောက်မှာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှ

၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ နေထိုင်ခဲ့ရပါတယ်။

မြန်မာပြည်သူတွေဟာ အင်တာနက်နဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ဆိုးရွားစွာ ကန့်သတ်ခံခဲ့ရပြီး လွတ်လပ်စွာ သွားလာခွင့်မရှိပါဘူး။ လူငါးဉီးထက်ပိုပြီး စုဝေးတာကို ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာပြည် သူတွေဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်နေ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အထိ တိုတောင်းတဲ့ ဒီမိုကရေစီကာလအတွင်း ပွင့်လင်းတဲ့ လူ့အသိုင်းအ ဝိုင်းမှာ နေထိုင်ရတဲ့အရသာကို

စတင်သိရှိလာခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာပြည်သူတွေဟာ စစ်အုပ်ချုပ်မှုကို ပယ်ချခဲ့ပြီး သူတို့ရဲ့တန်ဖိုး၊ အားလုံးပါဝင်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေ စီ၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ လွတ်လပ်မှု၊ တန်းတူညီမျှမှု၊ လူတစ်ဉီးချင်းစီရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထင်ဟပ်စေတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ် ကို ဆန္ဒပြပြီး တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ရာနဲ့ချီနဲ့ ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် အရပ်သား ၂၂၀၀ ကျော်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။

ဖျက်ဆီးခံရတဲ့ ကျေးရွာတွေကိုပြန်လာတဲ့သူတွေဟာ နေအိမ်တွေ မီးရှို့ခံရတာတွေအပြင် မထွက်ပြေးနိုင် တာကြောင့် အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့ခံထားရတဲ့ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးအလောင်းတွေကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ စစ်အုပ် ချုပ်ရေးကို ဆန့်ကျင်တာကြောင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ပြည်သူ ၁၂၅၀၀ ကျော်ကို ထောင်သွင်းအကျဉ်းချ ခဲ့ပါတယ်။

အာဆီယံ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေအပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက တိုင်းပြည်တွေရဲ့ကန့်ကွက်မှုတွေရှိပေမယ့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလေးဉီးကို ကြိုးပေးကွက်မျက်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်မှာ မြန်မာစစ်တပ်က စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး လက်ယက်ကုန်းရွာက စာသင်ကျောင်းကို အရင်ဆုံး MI35 ရ ဟတ်ယာဉ်တွေနဲ့တိုက်ခိုက်ကာ

ခြေလျင်တပ်နဲ့ စီးနင်းခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အသက် ခြောက်နှစ်အရွယ် ကလေးငယ်တွေအပါအဝင် အပြစ်မဲ့ကလေးငယ်တွေ သေဆုံးပြီး အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါ တယ်။

လက်ယက်ကုန်းရွာ စာသင်ကျောင်းတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်ဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုတစ်ခုမြောက်နိုင်တယ်လို့ ကု လသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက လုပ်ကိုင်ခွင့်အပ်နှင်းထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တယား က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိမှာဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာရသူ တစ်သန်းကျော်ရှိလာပါပြီ။ ပွင့်လင်းသော လူ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ကြီးမားလာသော

သာယာဝပြောမှုကို ဆာလောင်မွတ်သိပ်မှု၊ ငွေသားပြတ်တောက်မှု၊ လောင်စာ ဆီပြတ်လပ်မှုတွေနဲ့ အစားထိုးလာခဲ့ပါတယ်။

စစ်တပ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီတပ်ဖွဲတွေကြား တိုင်းပြည်တစ်ဝန်း ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွားနေပြီး အခက်အခဲပေါင်းစုံ ကြုံတွေ့နေရပေမယ့် မြန်မာပြည်သူတွေဟာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ပြန်မရောက်ရှိအောင် စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားတာ ကြောင့် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နေပါတယ်။ မြန်မာစစ်ကောင်စီရဲ့ အာဏာရယူမှုက မြန်မာနိုင်ငံကို ဖျက်ဆီးပစ်ယုံ သာမက ကမ္ဘာတစ်ဝန်း

အာဏာရှင်တွေကို အားပေးခဲ့ပါတယ်။

ပြည်သူတွေသာ ညီညွတ်မယ်ဆိုရင် အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖြိုခွင်းနိုင်ပြီး ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့အစည်းမူဘောင် သွင်းနိုင်ကာ တရားမျှတမှုရရှိနိုင်တယ်ဆိုတာ မြန်မာပြည်သူတွေက ကမ္ဘာကြီးကို ပြသနေပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့ အာ ဏာသိမ်းဖို့ကြိုးပမ်းမှုက မအောင်မြင်ခဲ့ဘဲ စစ်ကောင်စီဟာ တိုင်းပြည်တစ်ဝန်း အာဏာစက်မရှိတော့ပါဘူး။ မြန် မာပြည်သူတွေဟာ

စစ်တပ်ကိုတော်လှန်ဖို့ အလွန်ကို စည်းလုံးညီညွတ်လာခဲ့ပါတယ်။

ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီနဲ့ ကြားကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အစီအစဉ်တွေအတွက် လမ်းညွှန် မြေပုံတစ်ရပ် ပုံဖော်ထားတဲ့ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတစ်ရပ်ကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အ တိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) က ရေးဆွဲခဲ့ပါတယ်။

ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရွေးကောက်ခံခဲ့ရတဲ့ အမတ်တွေ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့ အစည်းဝင်တွေ၊ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ တရားဝင် အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်တဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ (NUG) ကို သောင်းသောင်းဖျဖျ ထောက်ခံခဲ့ပါတယ်။ NUG က စာသင်ကျောင်းတွေ၊ ဆေးရုံတွေ၊ လူသား ချင်းစာနာမှုအကူအညီပေးဖို့

ဒေါ်လာသန်းချီ ရန်ပုံငွေ ရှာနိုင်ပေမယ့် ဒီမိုကရေစီ မြန်မာနိုင်ငံသစ်တည်ဆောက်ဖို့ ရုန်းကန်နေရပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့မှာ ချို့ယွင်းချက်တွေရှိတာ ဝန်ခံရပါမယ်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ စစ်တပ်ရဲ့ ရိုဟင်ဂျာပြည်သူတွေ အပေါ် လူမျိုးသုဉ်းသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ပတ် သက်လို့ ပြည်သူအနည်းငယ်ကသာ အသံထွက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ရိုဟင်ဂျာတွေကို အသိအမှတ်မပြုဘဲ ပယ်ချထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။ NUG က တော့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို နေရပ်ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ဖို့နဲ့ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်အပြည့်အဝပေးဖို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အခြေခံစည်းမျဉ်းတွေကို လိုက်နာစောင့်ထိန်းတဲ့ တည်ငြိမ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို အားပေးတဲ့ လွတ်လပ်မှု၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ တရားဉပဒေစိုးမိုးမှုကို အခြေခံသော တိုင်းပြည်သစ် တစ်ခု တည်ဆောက်မယ့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ခရီးပန်းတိုင်းကို မြင်တွေ့နေရပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အဆင့် အဖွဲ့အစည်း မှာ ဆက်လက်ကိုယ်စားပြုဖို့

သံအမတ်ကြီး ဉီးကျော်မိုးထွန်းအတွက် အရေးကြီးပြီး ကုလသမဂ္ဂ အသိအမှတ်ပြု ကော်မတီက ဒီနှစ်နှောင်းပိုင်းမှာ မြန်မာထိုင်ခုံနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးဖို့ တွေ့ဆုံမှာဖြစ်ပါတယ်။

သံအမတ်ကြီး ဉီးကျော်မိုးထွန်းကို ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်း ဟာ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိဉာဉ်စာတမ်း ကတိကဝတ်ကို ထပ်လောင်းအတည် ပြုသလို မြန် မာပြည်သူတွေရဲ့ မျှော်မှန်းချက်တွေကို အသိအမှတ်ပြုရာရောက်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ အသိအမှတ်ပြုကော်မတီ က မှန်မှန်ကန်ကန် လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့

အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ်ရှိပါတယ်။

စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်ထုတ် The Diplomat မဂ္ဂဇင်းမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ NUG လူသားချင်းစာနာထောက်ထား ရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဝင်းမြတ်အေးရဲ့ The UN’s opportunity to help in Myanmar ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုထားပါသည်။

#AyeyarwaddyTimes